روش های آموزش موسیقی به کودکان
در تمام روش های آموزشی، فلسفه و اهداف مخصوصی وجود دارد. این روش ها باید به گونه‌ای انتخاب شوند. که هم متناسب با روحیه کودک باشند. و هم کارایی کافی را برای شکوفایی استعدادهایش داشته باشند. در ادامه شما را با برخی از روش های آموزش موسیقی به کودکان آشنا کرد.
روش ارف
این روش در ایران از بقیه متدهای آموزشی متداول تر می باشد. کارل ارف آهنگسازی آلمانی بود که خودش در پنج سالگی نواختن موسیقی را آغاز نمود. این روش را می توان به نسبت روش های دیگر کامل تر دانست.
اصول روش ارف
از نظر ارف هدف از آموزش موسیقی به کودکان تربیت نوازنده نیست. بلکه ارائه مهارت هایی می باشد که کودک می تواند به واسطه آن به کشف دنیای جدیدی برسد.
تلاش های او بر اساس این بود که ساختار ذهن کودکان تمریناتی را ابداع کند تا کودکان بتوانند به سادگی به دنیای موسیقی وارد شوند.
ریتم
ارف بر این اعتقاد بود که ریتم، قسمت بسیار مهمی از موسیقی است. به همین خاطر این که کودکان باید بتوانند فاقد آن که آموزش خاصی دیده باشند. موسیقی حرکتی یا کلامی را خلق نمایند.
او برای آموزش ریتم از گفتار استفاده می نمود.
بداهه پردازی
مانند روش قبل در این روش نیز بچه ها باید برای تقویت قوه‌ی خلاقیت بداهه نوازی نمایند.
روش شی نی چی سوزوکی
شی نی چی سوزوکی ویولونیست ژاپنی معتقد بود که توانایی موسیقایی استعداد ذاتی نیست. بلکه قابلیتی است که می توان آن را پرورش داد. او معتقد بود که کودکان در جذب و شبیه سازی زبان مادری توانایی بسزایی از خود نشان می دهند. او با دقت در این موضوع توانست روش نوینی را در آموزش موسیقی به کودکان ابداع کند. به همین دلیل روش سوزوکی در آموزش موسیقی به کودکان بر مبنای زبان مادری می باشد.
فلسفه روش سوزوکی این شعار است: اول شخصیت، بعد مهارت
طبق گفته نی چی سوزوکی: آموزش موسیقی هدف اصلی من نیست، من می خواهم شهروندانی خوب و انسان هایی متعالی تربیت نمایم. اگر کودکان از بدو تولد به موسیقی خوب گوش دهند. و خود نیز نحوه اجرای آن را بیاموزند. این کار موجب خواهد شد تا حساسیت، نظم و عشق و علاقه‌ی آنها نیز گسترش یابد. و به تدریج صاحب قلبی زیبا شوند.
اصول روش سوزوکی
شروع زود هنگام از سن ۳ تا ۴ سالگی
ارف معتقد بود چون کودکان کم سن قابلیت ذاتی و طبیعی برای موافقت با محیط را دارند. بنابراین اگر ما این دوره از زندگی را از دست بدهیم بسیار سخت خواهد بود که به آنها موسیقی را آموزش دهیم. و به همان نتایج دست پیدا کنیم.
مشارکت والدین
یکی از دلایلی که والدین را تشویق به گذاشتن کودکان در آموزشگاه موسیقی به روش سوزوکی می کند همراهی آن ها با کودکشان است. والدین نقش مهمی در روش سوزوکی بازی می کنند. از آن ها انتظار می رود تا در کلاس ها شرکت نمایند. یادداشت برداری کنند. و حتی در تمرین های روزانه، کودکان را همراهی نمایند.
روش کودالی (آموزش مفاهیم)
فلسفه روش کودالی نسبت به سایر روش های آموزش موسیقی به کودکان، بر آموزش مفاهیم استوار می باشد. بر اساس نظر کودالی، آموزش موسیقی زمانی مفید است که دو اتفاق مهم رخ دهد:
- آموزش موسیقی از خردسالی آغاز شود.
- سواد موسیقیایی را از طریق موسیقی عامیانه و فاخر بیاموزند.
روش کودالی در آموزش موسیقی
آموزش موسیقی با خواندن، تسلط بر ریتم های اساسی و یادگیری گام ها به کمک حرکت دست ها شروع می شود. درس جلسه جدید بستگی به دانستن محتویات جلسه قبل می باشد. در این روش آواز خواندن پایه و اساس نوازندگی می باشد.
حرکت دست ها به کودک شما کمک می کند. تا بتواند جایگاه نت ها را به آسانی تجسم نماید. زمانی که حرکت دست ها با خواندن نت ها (دو، رِ، می، فا، سل، لا، سی) ترکیب گردد، موجب می شود کودک روی گام بخواند. و خارج نشود. روش کودالی به دلیل استفاده از سیستم هجاهای موزون در آموزش وزن شعر، ضرب و سرعت موسیقی بسیار تاثیر گذار است.
روش آموزش موسیقی سوزوکی (روش زبان مادری)
این روش یکی دیگر از روش های آموزش موسیقی به کودکان است. که از ژاپن سرچشمه گرفته است. و به دنیا معرفی شده. این روش اوایل برای آموزش ویلون مورد استفاده قرار می گرفته است. اما در گذر زمان برای آموزش سازهایی مانند: پیانو، فلوت و گیتار نیز به کار برده می شود.
سوزوکی این روش را با الهام از توانایی ذاتی کودک در یادگیری زبان مادری الگوبرداری نمود. به طوری که قوانین اکتسابی زبان را در یادگیری موسیقی به کار برد. و این متد را روش زبان مادری نامگذاری کرد. در این روش دقیقا مانند یادگیری زبان، موسیقی از طریق گوش کردن، تکرار، حفظ کردن و ساختن کلمات، به بخشی از وجود کودک تبدیل می شود.
مانند زمانی که والدین به کودک کمک می کردند تا اصول زبان مادری را یاد بگیرد. در اینجا نیز والدین با حمایت کردن کودک، ایجاد انگیزه در کودک و تشویق او نقش مهمی را در یادگیری ایفا می‌نمایند.
روش آموزش موسیقی با متد امیل جکوز دالکروز
امیل جکوز دالکروز آهنگساز و پیانیست بود. که کلاس های آواز و سلفژ نیز برگزار می نمود. او بر این اعتقاد بود که از الزامات دوره های آموزشی کودکان یادگیری موسیقی است. در این متد برخلاف روش قبل بر فعالیت های گروهی تمرکز شده است.
اصول روش امیل جکوز دالکروز
یوریتمیک
به عقیده او در اوایل بخش آموزش موسیقی می بایست ریتم را به کودکان یاد داد. طبق اعتقاد او هر آهنگی را می توان با ریتم خلق نمود. همچنین دالکوز میگفت که باید حرکات جسمی و ذهنی با هم در آمیخته شود. به همین دلیل وی از حرکات ریتمی مانند دست زدن برای هماهنگی جسم و ذهن بهره می برد.
سلفژ
همانگونه که در بالا گفته شد دالکوز تمرکز زیادی روی سلفژ داشت. در متدی که او آموزش میداد. ابتدا نت های سل و می به کودکان آموخته میشد. چرا که طبق عقیده او با این دو نت می توان محدوده گسترده ای از سلفژ را به کودکان آموخت.
بداهه نوازی
دالکوز برای تقویت مهارت های شنوایی، بدنی و خلاقیت کودکان از روش بداهه نوازی استفاده می کرد.