تعریف ساده ملودی چیست؟

ساده ترین تعریفی که میتوان از تاثیر ملودی در موسیقی ارائه کرد این است. ملودی کلمه جایگزینی برای لحن یا همان تن آهنگ می باشد. اگر بخواهیم این تعریف را کمی پیچیده تر بگوییم، ملـودی زمانی ایجاد می شود که شما برای ساخت بخشی از آهنگ یا قطعه ای که قرار است بخوانید، ریتم و زیر و بمی صدا را با یکدیگر ترکیب نمایید. ملودی یک داستان و روایت آهنگین می باشد. که مانند یک رمان، از جملات و کلمات تشکیل شده است.

این موارد که گفته شد تعاریف اصلی ملودی هستند. که خود من از آن ها برای درک بهتر مفهوم مـلودی به هنرجویان کم سن و سالم و همچنین بزرگسالانی که از موسیقی سر رشته زیادی ندارند به کار می بریم. اگر لازم باشد تاثیر ملودی در موسیقی را فقط در یک جمله شرح دهید. این تعاریف به خوبی در حافظه ثبت می گردند.

تاثیر ملودی در موسیقی در ترانه یا آهنگ

تاثیر ملودی در موسیقی و در آهنگ ها یا قطعات موسیقی دنباله ای از نت ها و آهنگ های ریتمیک بوده که یک هدف واحد یا مجموعه ای از هدف ها را به گوش شنونده انتقال می دهد. اغلب اوقات ملودی در خط مقدم قطعه قرار می گیرد. این مساله به ویژه در مورد آهنگ های پاپ بیشتر دیده می شود. مـلودی ها بیشتر اما نه همیشه ایده های اصلی موسیقی می باشند. که آهنگساز با آن ها کار می کند. این توالی نت ها همان چیزی است که گوش شما را درگیر شنیدن می نماید.

ملودی ریتم دارد و ریتم همان عمق نت ها است:

ملودی متضاد هارمونی می باشد. ملودی به اصطلاح آهنگساز ها توسعه افقی موسیقی می باشد. معنای این جمله این است که ملودی، آهنگ و ریتم سازها است و هر سازی در یک قطعه ی موسیقی، ملودی خود را دارد.

ولی هارمونی توسعه عمودی موسیقی است. یعنی نت هایی که از سازهای گوناگون در یک لحظه نواخته می شود. آهنگسازان ابتدا ملودی ها را می سازند. سپس هارمونی را برای ملودی ها برقرار می نمایند. ساده ترین تعریفی که میتوان از ملودی ارائه نمود: “ملودی کلمه جایگزینی برای لحن یا همان تن آهنگ است.”

اگر بخواهیم این تعریف را کمی پیچیده تر کنیم بایستی بگوییم: “ملودی زمانی ایجاد می گردد که شما برای ساخت قسمتی از آهنگ یا قطعه ای که قرار است بخوانید، ریتم و زیر و بمی صدا را با هم ترکیب نمایید.” همچنین میتوان گفت ملودی همان صدایی است که شما با دهان تان در می آورید در مورد یک آهنگ. این صدا میتواند جدید باشد و تبدیل به صدای سازها شود و میتواند همان آهنگ مورد علاقه شما باشد که حال دارید به دلیل شدت علاقه تان با صدای حنجره می نوازید.

اجزای ملودی

اجزای ملـودی عبارت است از:

• موتیف

اگر جمله زبانی از کلمات تشکیل شده باشد، جمله موسیقیایی هم از موتیف‌ ها شکل می‌ گیرد. که الگوهای واحد کوچک تکرار شونده هستند. یعنی یک ترکیب مشخصی از نت‌ ها دارند. (مثلا یک نت سفید اول و دو نت سیاه آخر) این موتیف‌ ها می‌ توانند در جملات بعدی تغییر نمایند. تکرار تعداد بیشتر یک موتیف از یک نوع باعث انسجام آهنگ می‌ شود. و تغییر در موتیف‌ ها در آهنگ تنوع به وجود می آورد.

• میزان

ترکیبی از یک یا چند موتیف در واحد‌های ریتمیک که با متر میزان مشخص می‌ شوند.

• جمله

معمولا به هر هشت میزان یک جمله می‌ گوییم که یک بخش از ملودی در آن روایت می‌ شود.

• سکوئنس (سکانس)

در موسیقی‌ های خاورمیانه (از جمله ایران) و اروپا، موتیف‌ های یکسان (یا ترکیبی از چند موتیف) در سطوح مختلف صدایی تکرار می‌ شوند. که به آن سکوئنس می گویند.

حرکت ملودی

با فاصله‌ هایی کوچک که فاصله ی پویشی یا فاصله ی پیوسته نامیده می‌ شوند. یا با فاصله‌ هایی بزرگتر که فاصله ی پرشی یا فاصله ی گسسته نام دارند انجام می پذیرند. فاصله ی پیوسته، فاصله بین هر دو نت پیاپی در گام آشنای دو، ر، می… می باشد.

(فاصله ی میان دو تا ر، ر تا می و ..) فاصله‌ای که بزرگ‌تر از فاصله ی پیوسته باشد به‌ عنوان یک فاصله ی گسسته شناخته می‌ شود. برای نمونه، فاصله ی میان دو تا می

در ملودی علاوه بر حرکت‌ های بالا رونده و پایین‌ رونده پیوسته یا گسسته، یک نت منفرد نیز ممکن است به سادگی تکرار شود. گستره یک ملودی، یا فاصله بین بم‌ ترین و زیرترین صداهای آن می‌ تواند کوچک یا بزرگ باشد.

به عنوان مثال: در ملودی‌ های کودکانه حرکت‌ ها بیشتر پیوسته می باشد. و در گستره ی کوچکی صورت می‌ گیرد. اما در اکثر اوقات دیگر انواع موسیقی، فاصله‌ های گسسته و پیوسته کم‌ و بیش به یک اندازه و در گستره ی بزرگتر به‌ کار برده می‌ شوند. ملودی‌ های سازی در مقایسه با ملودی‌ های آوازی‌ گرایش به گستره ی پهناورتری دارند. و بیشتر دربردارنده ی نت‌های پرشی و سریعی می باشند. که سرودن آن ها ممکن است سخت باشد.

کاربرد ملودی در موسیقی

تاثیر ملودی در موسیقی در حد زیادی به سبک موسیقی در حال نوشتن یا اجرا بستگی دارد. به طور کلی ملودی (یا ملودی ها) پایه و اساس قطعات یا آهنگ ها را شکل می دهند. و بقیه موسیقی مرتبط با ملودی بوده و قطعه را تقویت می نماید.

در موسیقی عامه پسند یعنی همان نوع موسیقی که معمولا از رادیو شنیده می شود، تاثیر ملودی در موسیقی بسیار مهم است. در همه این موسیقی ها همراه شونده موسیقی که اکثرا خواننده است به ملودی اتکا می کند. به جز در مواقع تک نوازی، بریج (bridges) یا بریک داون آهنگ ها.

ملودی در قیاس با هارمونی به زبان علم

اگر بافت کلی موسیقی را به دو بخش ایستا و پویا تقسیم نماییم:

ملودی در بخش پویای آن قرار می‌ گیرد. به این دلیل که یک شاخصه رفتاری موسیقی می باشد. و در امتداد زمان خود را نمایان می کند.

اما هارمونی یک بخش ایستای موسیقی را شکل داده و شامل همزمان شنیده شدن چند صدا. که فواصل میان این صداها خوشایند است. و شما این همزمانی را در قالب یک آکورد یا چند صدایی در یک لحظه می‌ شنوید. فارابی نیز به چنین کیفیتی اشاره نموده است. و آن را اصطحاب یا هم‌ صحبتی صداها نامگذاری نموده است. اما در عمل غربی‌ ها بخش هارمونی موسیقی را گسترش داده‌اند.

ملودی در قیاس با هارمونی به زبان ساده‌تر

شما ملودی را در گذر زمان می‌شنوید. یعنی از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌ کشد تا یک ملودی را از اولین نت تا آخرین نت آن بشنوید.