آموزش فلوت با انواع مختلف امکان پذیر است . فلوت از سازهای بادی چوبی ( بی زبانه یا بی قمیش ) است . که بر خلاف دیگر سازهای این دسته صدای آن نه از لرزش قمیش بلکه از نوسان هوای دمیده می شود . بر لبه دهنی یا تیغه هوائی ساز تولید می کند .
آموزش فلوت
واژه فلوت در زبان های اروپایی به معنی نام کلی سازهای مشابه فلوت بکار می رود . فلوت و ساز شرقی نی هم نوعی فلوت است . در حالت کلی فلوت و نی سازهایی هم خانواده هستند .
برخی از ویژگی های ساز فلوت
با اینکه فلوت نیز جز ساز های بادی چوبی می باشد . ولی امروزه آن را از جنس طلا می سازند . فلوت جدید را فلوت بوهم می نامند . نت این ساز را با کلید سل می نویسند .
معرفی کتاب فلوت من توسط مربی موسیقی کودک نیلوفر شهبازی
آموزش مقدماتی ساز فلوت و چگونگی نواختن آن
فلوت یکی از سازهای بادی و با قدمتی طولانی است که انواع مختلفی از آن در دنیا نواخته می شود . به فلوتی که به شکل افقی گرفته می شود . و با کلید و از جنس چوب و یا فلز ساخته می شود. خواهیم پرداخت .
اولین باری که سیستم ساخت، کلید گذاری و آلیاژ های فلزی در فلوت بکار رفت ، توسط سازنده آلمانی ساز به نام تئوبالد بوهم در سال 1847 بود. در طول سال های متمادی با اسامی مختلفی نامیده شده :
فلوت بوهم ، تراورسو ، فلوت ترانسورس ، کنسرتی ، فلوت سوپرانو ، کوک دو
خانواده فلوت خانواده تقریبا بزرگی است : پیکولو ، آلتو ، باس ، دوبل آلتو و فلوت دوبل باس جزء این خانواده هستند . در ابتدا ممکن است با دیدن ساختمان کامل و پیشرفته فلوت ، فراگیری و نواختن آن کمی دشوار بنظر برسد ، ولی با کمی آشنایی می توانید یادگیری آن را به سرعت آغاز کنید .
نفس عمیق بکشید و نه سطحی
تنها فوت نکنید بلکه باید embouchure صحیح را نیز دارا باشید تا به درستی بنوازید . همانند تف کردن دانه های افتابگردان به خارج از دهان . مکررا سعی کنید و بعد از تف کردن دهان خود را ثابت نگاه دارید . سوراخ دهان شما زمان نواختن بایستی به این کوچکی باشد . حال سعی کنید که واژه پوو را بیان نمایید و دهان خود را ثابت نگه دارید . این وضعیت حالت کلی صورت است . از تجمیع این دو حالت شما به embouchure صحیح برای نواختن دست می یابید .
حال برای ایجاد صدا در طول قطعه دهانی مانند دمیدن در طول دهانه بطری بدمید . صدا از شکست هوای شما بر لبه سوراخ embouchure ایجاد می گردد . نیمی از نفس شما بایستی از بالای سوراخ عبور نماید و نیم دیگر از درون فلوت .
آموزش فلوت از صفر تا صد
برای آموزش فلوت از صفر تا صد بایستی کلیه نکات اصلی به ترتیب به فرد هنرجو آموزش داده شود . اصولی همانند کشیدن نفس عمیق ، روش نگه داشتن درست فلوت و نحوه درست ایستادن در طول نواختن از جمله مواردی می باشد که بایستی به صورت کامل به فرد آموزش داده شود . افراد هنرجو می توانند با تمرین این موارد در طول روز ، خود را جهت نواختن ساز فلوت به خوبی آماده نمایند .
آموزش گام به گام نحوه صحیح فوت کردن در فلوت
جهت یاد گرفتن درست فوت نمودن در ساز فلوت ، نیاز است تمریناتی در جلوی آینه انجام دهید . در ابتدا بایستی تلاش کنید لب ها را به طور کامل به هم بفشارید . و با حفظ همان موقعیت ، هوا را با فشار ملایم از میان لب ها خارج نمایید . نوع فوت کردن بایستی خیلی ملایم باشد تا نت را بتوان به مدت بیشتری کشید . این کار را می توانید با فوت نمودن بر روی کف دست انجام دهید و نقطه برخورد هوا به کف دستتان را کنترل نمایید .
فلوت از سازهای بادی چوبی (بی زبانه یا بی قمیش) می باشد. که بر خلاف سایر سازهای این دسته صدای آن نه از لرزش قمیش بلکه از نوسان هوای دمیده می شود.
آموزش انواع فلوت
لوت چینی
چین را میتوان یکی از قدیمی ترین کشورها در نواختن آلات موسیقی به ویژه فلوت دانست . در چین فلوت های مختلفی وجود دارد از جمله :
Dizi
یکی از آلات اساسی در موسیقی در چین می باشد . علاوه بر این که از آن در موسیقی سنتی ، اپرا و ارکستر به کار می برند، به کشورهای غربی نیز راه پیدا کرده است. نواختن آن به طور اریب می باشد. به طور کلی از چوب بامبو (خیزران) ساخته می شود. و صدای بسیار زیبایی دارد.
Xiao
سازی بسیار قدیمی است . نواختن آن به صورت عمودی و جنس آن نیز از خیزران تیره رنگ می باشد .
Koudi
از جنس خیزران و خیلی کوچک و نازک است . در سال ۱۹۷۱ بوسیله یکی از اساتید فلوت Dizi اختراع گردید .
لوت هندی ( Bansuri )
ادر کشورهای هند و پاکستان نواخته می شود . از چوب خیزران ساخته شده است. و بر روی آن شش یا هفت سوراخ وجود دارد . نواختن آن هم به شکل اریب می باشد .
اوکارینا ( Ocarina )
یکی از قدیمی ترین سازهای موسیقی در دنیا می باشد . ۱۲۰۰۰ سال قدمت دارد . گذشته آن به چین بر می گردد . روش صدا دهی آن حدودا شبیه به فلوت ریکوردر است. جنس آن معمولا از سفال است . ولی با پلاستیک، چوب، شیشه و فلز هم ساخته می شود . تعداد سوراخ های آن هم ۴ تا ۱۳ عدد می باشد . صدای آن نیز بسیار زیبا است .
بهترین زمان شروع آموزش فلوت ریکوردر چه زمانی است؟
اکثر افراد آموزش این ساز به کودکان را در پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی توصیه می کنند . آموزش در هر کدام از این سنین و مقاطع تحصیلی مزایا و معایبی را به همراه خواهد داشت .
معایب |
مزایا |
مقطع تحصیلی |
هماهنگی بین انگشتان سخت تر است.حجم توجه در زمان آموزش کم تر است. |
آموزش ساز با رشد و تقویت مهارت های دیگر در کودک همسو می شود. |
سوم ابتدایی |
معایب این مرحله در آموزش از هر دو مقطع دیگر کم تر می باشد. |
توانایی تمرکز بالاتر است و انگشتان هم مهارت بیشتری دارند. |
چهارم ابتدایی |
کودکان نسبت به صدای اشتباه ساز آگاه هستند و احتمال اینکه نا امید شوند بیشتر است. |
درک بهتری از مفاهیم موسیقی خواهند داشت.کنترل هوا و هماهنگی انگشتان بالاتر است.
سرعت یادگیری نسبت به دو سال قبل بهتر است. |
پنجم ابتدایی |
آموزش گام به گام نحوه صحیح فوت کردن در فلوت
جهت یاد گیری درست فوت کردن در ساز فلوت، نیاز است تمریناتی در جلوی آینه انجام دهید. در اول بایستی سعی کنید لب ها را به طور کامل به هم فشرده و با حفظ همان موقعیت، هوا را با فشار ملایم از میان لب ها خارج نمایید. نوع فوت کردن بایستی خیلی ملایم باشد. تا نت را بتوان به مدت بیشتری کشید. این کار را می توانید با فوت کردن بر روی کف دست انجام دهید و نقطه برخورد هوا به کف دستتان را کنترل نمایید.
خرید ساز
پیش از خرید بهتر است از استادان این ساز اطلاعاتی کسب نمایید . و با هماهنگی جلسه ی حضوری به منظور آشنایی بیشتر با این ساز و استاد مورد نظر و آگاهی از فرم لب ها ، دهان و تولید صوت در ساز داشته باشید . همینطور میتوانید با فروشندگان فروشگاه ها مشورت نمایید . تا بهترین نوع فلوت برای شروع یادگیری و با هزینه مناسب را به شما معرفی نمایند .
آموزش نگه داشتن فلوت در هنگام نواختن
دست چپ
کلید های بالای بدنه و نزدیک به سرساز را با دست چپ خود کنترل نمایید .
نخست ترین نشانه جای انگشتان را روی بخش بالا و البته زیر بدنه را در نظر بگیرید . و انگشت شست خود را روی آن قرار دهید طوری که کف دست رو به بالا قرار بگیرد .
بقیه ی انگشتان را روی کلیدهای سمت دیگر قرار دهید .
انگشت اشاره ، وسط و حلقه را به ترتیب روی دومین ، چهارمین و پنجمین کلید قرار دهید .
انگشت کوچک را روی کلید جانبی که شبیه به پاروی کوچکی و از بقیه بلندتر می باشد. بگذارید .
در دست چپ ، از کف دست خود، انگشت شست و همچنین جایی روی بند سوم انگشت اشاره استفاده نمایید تا وزن فلوت را تحمل کنید .
آشنایی با انواع فلوت، فلوت یکی از سازهای بادی چوبی است که در موسیقی کلاسیک، جاز، راک، پاپ و سبک های دیگر استفاده می شود.
دست راست
توسط دست راستتان جهت کنترل کلید های انتهایی و پایه فلوت استفاده نمایید . از انگشت شست نیز به منظور تحمل وزن بیشتری در انتها استفاده نمایید . سعی کنید کف دستانتان را دور از فلوت نگه دارید. تا به آسانی کلید ها را از بالا و با انگشتان منحنی و گرد، باز و بسته نمایید .
حالا جهت قرار گیری دست مخالف دست چپ است . سه کلید انتهایی را بر روی بدنه مشخص نمایید . انگشت اشاره، وسط و حلقه را روی هر یک از کلید های انتهایی بدنه قرار دهید . با انگشت کوچک خود اولین کلید روی بخش پایه را فشار دهید .
نقاط کنترل وزن انتهای فلوت، بیشتر بر روی شست و انگشت کوچک دست راست است . انگشتان خود را به شکلی خم کنید. که دستتان در زمان نگه داری فلوت، حالت حرف C را بخود بگیرد . به جهت قرار گیری مچ دست راست دقت نمایید. گاهی مچ با چرخیدن به طرف انگشت اشاره و خوابیدن روی بدنه تمایل دارد. که در این صورت مشکلات زیادی برای حرکت انگشتان و عملکرد آن پیش می آید .
روش قرار گیری مچ در دست چپ بسیار مهم است. زیرا مچ دست راست همانند پایه ایی بیشترین وزن را نگه داشته است . و از وارد آمدن فشار زیاد روی انگشتان که می تواند تا ساعد ، بازو و گردن پیش برود، جلوگیری می کند . کلید ها را فشار ندهید ، در عوض سعی کنید انگشتان خود را روی آن ها قرار دهید . در زمان بالا بردن و یا نواختن ساز از هر انقباضی در عضلات کف دستان ، انگشتان مچ ها ، ساعد ها ، بازو ها و گردن جلوگیری نمایید .
تا جای ممکن انگشتان سبک و نزدیک به کلیدها باز و بسته شوند . انگشتان شما در زمان نواختن و باز و بسته کردن کلیدهای اصلی ، روی کلید های جانبی حرکت نمی کنند . با این کار نت ها و صداها را اشتباهی می نوازید .
دمیدن در سر ساز فلوت
- صدای فلوت از لرزیدن و مرتعش شدن هوای داخل لوله ساز با فوت نوازنده ایجاد می گردد .
- کنترل فوت و دمیدن در ساز ابتدا باید از سر ساز آغاز شود . به این دلیل که لرزاندن هوای لوله سر ساز که حدود 20 سانتیمتر طول دارد بسیار آسان تر از حدود 65 سانتی متر لوله کل ساز است .
- تمرین با سر ساز مقدمه خوبی برای نواختن با کل ساز است .
تمرین نفس گیری عمیق
- سرعت تنفس خود را به آرامی کنترل و تنظیم نمایید .
- بهترین راه، دقت به نفس های طبیعی از بینی و دهان است .
- در طول تمرین دقت کنید تا عضلات بین دنده ها، شانه ها و قفسه سینه درگیر نباشند .
- گر چه تمرین نفس گیری از بینی به ما کمک بسیاری در شناخت از حجم شش و آزادی عضلات گرفته در صورت و گلو می کند، اما در بیشتر اوقات نفس گیری از دهان انجام می گیرد زیرا حجم بیشتر هوا با سرعتی بالا از دهان امکان پذیر است .
- نفس عمیق کشیده و به آرامی درون سوراخ بدمید تا نتهایی با تن پر حجم و با انرژی تولید نمایید .
نحوه نگهداری از فلوت را آموزش ببینید
فلوت یک ساز بادی است . و بهداشت آن به دلیل ارتباط آن با دهان بسیار مهم می باشد . سعی داشته باشید در صورت امکان ساز تمرینی خود را از کسی قرض نگیرید. یا در صورت این کار با محلول های مخصوص و تهیه آن از فروشگاه های تخصصی آن را چند بار ضد عفونی نمایید .
همچنین دقت داشته باشید که اگر مدت زیادی تمرین نکردید آن را هر روز به طور مرتب گرد گیری کنید . و در آن دقت عمل زیادی را در نظر بگیرید . تا عمر ساز شما چند برابر شود . اگر از ساز چوبی استفاده می نمایند . اگر که در شرایط رطوبت قرار دارید . حتما از فروشنده شرایط نگهداری را مطابق با جنس چوب بپرسید .
تشویق کودک به تمرین موسیقی توسط مربی موسیقی ارف نیلوفر شاهبازی